Στα αγωνίσματα μεγάλων αποστάσεων η ψυχολογική κατάσταση και οι σκέψεις μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την απόδοση του αθλητή. Πολλές φορές ο αθλητής χρειάζεται να «ξεχαστεί» απο την πίεση του αγώνα τον πόνο και την εξάντληση της προσπάθειας του, ενώ άλλες φορές θα ήταν αποτελεσματικότερο εάν συγκεντρωνόταν στο σώμα του. Για τον έλεγχο των σκέψεων στα αγωνίσματα μεγάλων αποστάσεων υπάρχει η τεχνική για την συγκέντρωση της προσοχής στον εαυτό και στο σώμα και η τεχνική απόσπασης της προσοχής απο το σώμα. Στην τεχνική συγκέντρωσης της προσοχής οι σκέψεις επικεντρώνονται στις αισθήσεις, στην απόδοση, την ένταση και την προσπάθεια. Αντίθετα, στην τεχνική απόσπασης της προσοχής, επιδιώκεται η απόσπαση των σκέψεων απο το σώμα και τον γενικότερα απο τον αγώνα.
Έχει αναφερθεί η άποψη ότι κατά την διάρκεια της προπόνησης πρέπει να χρησιμοποιείται η τεχνική συγκέντρωσης στο σώμα και κατά τη διάρκεια των αγώνων να χρησιμοποιείται η τεχνική απόσπασης των σκέψεων απο το σώμα. Οι ελίτ αθλητές χρησιμοποιούν και τις δύο αυτές τεχνικές κατά τη διάρκεια των αγώνων τους. Η αγωνιστική εμπειρία μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοούμε καλύτερα το σώμα μας και να χρησιμοποιούμε την κατάλληλη τεχνική την κατάλληλη στιγμή. Για παράδειγμα ο αρχάριος σε ένα αγώνα που ο πόνος και η κούραση στα πόδια είναι ανυπόφορος, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσει σκέψεις για την απόσπασης της προσοχής απο το σώμα. Όμως ένας πολύ έμπειρος αθλητής θα μπορούσε σε μια τέτοια στιγμή του αγώνα να χρησιμοποιήσει τεχνικές χαλάρωσης των ποδιών. Άλλος αθλητής μπορεί να χρησιμοποιήσει τεχνικές νοερής εξάσκησης ώστε να μπορέσει να ξεπεράσει τα σωματικά αυτά συμπτώματα. Για να βρεθεί το ατομικό ψυχολογικό «στυλ» του κάθε αθλητή χρειάζεται εξάσκηση και εμπειρία.
Οι τεχνικές που μπορεί να αναπτύξει ο αθλητής είναι οι εξής:
Τεχνική απόσπασης των σκέψεων απο τον αγώνα
• Η μουσική, μπορεί να απορροφήσει την συγκέντρωση της προσοχής
• Η απόσπαση των σκέψεων απο τον αγώνα με διάφορα «παιχνίδια» όπως πχ. το να μετράει ο αθλητής πχ πόσα ποδήλατα θα δει στο δρόμο, ή παιχνίδια λέξεων και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί
• Η παρατήρηση της διαδρομής του αγώνα, εστίαση στις λεπτομέρειες χρωμάτων, της φύσης κτλ.
• Η νοερή απεικόνιση θετικών γεγονότων ανεξάρτητων απο τον αγώνα όπως πχ της προσωπικής του ζωής ή ακόμα και εντελώς φανταστικά.
• Η εφαρμογή ρουτινας σε σημεία αναφοράς στη διαδρομή. Για παράδειγμα πίνουμε νερό στα μονά χιλιόμετρα και καταναλώνουμε υδατάνθρακες στα ζυγά.
• Χωρίζουμε τη διαδρομή σε επιμέρους κομμάτια. Έχουμε στόχο τα πρώτα 10 χιλιόμετρα και στη συνέχεια επαναπροσδιορίζεται ο στόχος για τα επόμενα 10 χιλιόμετρα και όχι για τη συνολική απόσταση.
Για τη συγκέντρωση των σκέψεων στον αγώνα χρησιμοποιείται:
• Η Συγκέντρωση της προσοχής στην αναπνοή, ο έλεγχος της αναπνοής αποτελεί τη βάση για την χαλάρωση.
• Συγκέντρωση στην αίσθηση του σώματος, πχ στους μύες στις αρθρώσεις, στην τεχνική κτλ
• Προσπάθεια για χαλάρωση κατά τη διάρκεια του αγώνα. Η προσοχή μπορεί να επικεντρωθεί σε διαφορετικά σημεία του σώματος και να εστιαστεί εκεί που υπάρχει ένταση. Με τις κατάλληλες σκέψεις μπορούμε να μειώσουμε ή να διώξουμε αυτή την ένταση.
• Μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες που μας δίνει το σώμα μας, όπως για παράδειγμα ο πόνος για την αλλαγή της τεχνικής.
• Η νοερή απεικόνιση τέλειων κινήσεων κατά τη διάρκεια του αγώνα. πχ ότι γίνεται τέλεια η τεχνική ή ότι η κίνηση των ποδιών πραγματοποιείται πολύ ξεκούραστα.
• Η νοερή ταύτιση του σώματος με διάφορα φανταστικά αντικείμενα που μπορούν να έχουν καλύτερη απόδοση στο τρέξιμο.
Μιλάμε στον εαυτό μας-Αυτοδιάλογος
Με τον αυτοδιάλογο κατευθύνουμε αυτές τις σκέψεις ώστε να έχουμε θετικά αποτελέσματα στον έλεγχο της προσοχής και της αυτοσυγκέντρωσής μας. Προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε συγκεκριμένες λέξεις. Όπως για παράδειγμα «ήρεμα», «δυνατά», «μπορώ» κτλ.
Psychinfo.gr 