Η οριακή διαταραχή της προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) περιλαμβάνεται στα διαγνωστικά εγχειρίδια ψυχικών διαταραχών. Υπολογίζεται ότι εμφανίζεται λιγότερο από το 1% του γενικού πληθυσμού και διαγιγνώσκεται σε ενήλικες. Αναφέρεται σε άτομα που δεν λειτουργούν ικανοποιητικά, σκέφτονται και συμπεριφέρονται με δυσλειτουργικό τρόπο.
Το κύριο χαρακτηριστικό ατόμων με οριακή διαταραχή της προσωπικότητας είναι η αστάθεια στις διαπροσωπικές σχέσεις, στην αυτοεικόνα και τα συναισθήματα. Παράλληλα αισθάνονται στερημένοι, άψυχοι και κενοί χωρίς να καταφέρνουν να ικανοποιούνται απο τη ζωή και τις σχέσεις. Όταν τα συναισθήματα γίνονται έντονα, μπορεί να αισθάνονται τον πειρασμό να βλάψουν τον εαυτό τους. Αγχογόνες εμπειρίες μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση των συμπτωμάτων αλλά και την επιδείνωσή τους.
Η διάγνωση περιλαμβάνει τα παρακάτω συμπτώματα.
- Διαταραχή ταυτότητας, ασταθής εικόνα και αίσθηση του εαυτού.
- Χρόνια αίσθηση κενού
- Συναισθηματική αστάθεια (πχ μια μέρα αισθάνονται υψηλή αυτοπεποίθηση και την επόμενη απελπισία)
- Πολύ έντονος, συχνός θυμός και δυσκολία ελέγχου του θυμού (συχνές εκδηλώσεις έντασης, σταθερός θυμός, επαναλαμβανόμενες εντάσεις με το περιβάλλον).
- Παρορμητικότητα σε αυτοκαταστροφικούς τομείς (πχ κατάχρηση ουσιών, απερίσκεπτη οδήγηση, υπερφαγία)
- Έντονες και ασταθείς διαπροσωπικές σχέσεις, που εναλλάσσονται απο την εξιδανίκευση στην υποτίμηση. Δύσκολα διατηρούν σχέσεις, έχουν μια ασταθή αίσθηση ταυτότητας και κάνουν πράξεις χωρίς να σκεφτούν τις συνέπειες.
- Βλάπτουν τον εαυτό τους ή σκέφτονται να βλάψουν τον εαυτό τους
- Φοβούνται την εγκατάλειψη ή την απόρριψη και την μοναξιά. Κάνουν συνεχώς προσπάθειες για να αποφευχθεί πραγματική η φανταστική εγκατάλειψη.
- Πιστεύουν πράγματα τα οποία δεν ευσταθούν, δεν είναι πραγματικά ή αληθινά
Οι αιτίες που προκαλούν την οριακή διαταραχή της προσωπικότητας είναι ασαφείς. Οι περισσότεροι ερευνητές πιστεύουν ότι αναπτύσσεται με συνδυασμό διαφόρων παραγόντων όπως είναι η έντονη ιδιοσυγκρασία και τα παιδικά-εφηβικά βιώματα. Επίσης μπορεί να προκληθεί απο δύσκολα γεγονότα της ζωής όπως η πρόωρη απώλεια ενός γονέα, η παιδική παραμέληση, η κακοποίηση.
Η θεραπεία της οριακής διαταραχής προσωπικότητας τυπικά περιλαμβάνουν μακρόχρονη ψυχοθεραπεία και κάποιες φορές χρήζει φαρμακευτικής αγωγής.
Psychinfo.gr 