Ο αθλητισμός αποτελεί βασικό μέσο για την ανάπτυξη όχι μόνο του σώματος αλλά και της ψυχολογίας των παιδιών. Μέσα απο τα βιβλία της σειράς στοχεύουμε στην ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση των μικρών αθλητών σε θέματα τα οποία κάθε παιδί θα πρέπει να γνωρίζει. Επίσης, στοχεύουμε στην κατανόηση της προσπάθειας μέσα απο τον αθλητισμό, όπως και βασικών ψυχολογικών ικανοτήτων.
Μαθαίνουμε να παρατηρούμε και να προετοιμάζουμε την αντιμετώπιση των δύσκολων καταστάσεων και ετοιμάζουμε τις λύσεις πριν προκύψουν οι δυσκολίες. Επίσης, γνωρίζουμε τους κινδύνους που μπορεί να παρουσιαστούν στον αθλητισμό είτε είναι εξωτερικοί είτε αφορούν συναισθηματικές εντάσεις και ψυχολογικές διαταραχές.
Το έκτο ηλεκτρονικό βιβλίο με πρωταγωνιστές τους μικρούς αθλητές, έχει σαν θέμα την ενημέρωσή τους, για τη βία στα γήπεδα.
Δίνουμε έμφαση στην αξία του αθλητισμού και κατανοούμε τι είναι αυτό που μας οδηγεί στις βίαιες συμπεριφορές, είτε είμαστε αθλητές, είτε είμαστε φίλαθλοι με σκοπό την εξάλειψή τους.
Μπορείτε να το διαβάσετε ή να το κατεβάσετε δωρεάν εδώ:
Όταν παρουσιαστεί μια κατάσταση που μας προκαλεί φόβο, το σώμα μας ενεργοποιείται για να μας προστατέψει από την απειλή και προετοιμάζεται ενστικτωδώς, για να αντιδράσει άμεσα στον εξωτερικό κίνδυνο. Ενεργοποιώντας το συμπαθητικό σύστημα, παρουσιάζονται σωματικά συμπτώματα, όπως αύξηση καρδιακών σφυγμών, σύσπαση των μυών, αύξηση του ρυθμού αναπνοής τα οποία θα μας προετοιμάσουν κυρίως για να αντιδράσουμε κινητικά. Φυσικά, στη σύγχρονη εποχή οι κίνδυνοι δεν είναι οι ίδιοι με αυτούς του πρωτόγονου ανθρώπου, διότι δεν παρουσιάζεται φυσική απειλή και για αυτό η αντίδραση στο στρες δεν είναι διαχειρίσιμη, γιατι τις περισσότερες φορές δεν γίνεται κατανοητή.
Στην περίπτωση του αθλητισμού, η απειλή δεν είναι πραγματική και ο κίνδυνος είναι το αποτέλεσμα των αγώνων και η απόδοσή των αθλητών στο γήπεδο. Τα χαρακτηριστικά των αντιδράσεων στο στρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν θετικά στον αθλητισμό, εάν τα αντιμετωπίσουμε ψύχραιμα γνωρίζοντας βέβαια λεπτομερώς και τις απαιτήσεις των αθλημάτων.
Η αντίδραση της μάχης προετοιμάζει το σώμα μας για πάλη, ενεργοποιεί τους μύες στα άκρα, κυρίως στα χέρια. Οι επιθετικές ενέργειες γίνονται πιο έντονες και οι κινήσεις πιο ισχυρές και απότομες. Στα περισσότερα αθλήματα η υπερδιέγερση δεν ωφελεί την απόδοση καθώς προκαλεί κόπωση και σύγχυση. Επίσης, δεν μπορεί να είναι βοηθητική στα αθληματα που απαιτούν λεπτές και πολύπλοκες κινήσεις. Βέβαια, η ένταση στα άκρα στην κατάλληλη ένταση, την κατάλληλη στιγμή μπορεί να είναι αποδειχθεί ωφέλιμη.
Η αντίδραση της φυγής, προετοιμάζει το σώμα για γρήγορη αποχώρηση από τον κίνδυνο. Πολλές φορές, η αντίδραση αυτή μας οδηγεί για αποφυγή του έντονου στρες και την παραίτηση. Όπως είναι κατανοητό σε πολλά αθλήματα μπορεί να είναι πολύ βοηθητική, καθώς αυξάνει την εγρήγορση και τις γρήγορες κινήσεις. Όμως, σε υπερβολικό βαθμό μπορει να φέρει σύγχυση, ασυντόνιστες και υπερκινητικές αντιδράσεις.
Το πάγωμα είναι από τα χειρότερα συμπτώματα στον αθλητισμό, καθώς δίνει έντονη αίσθηση αδυναμίας, αίσθηση μουδιάσματος και ανικανότητας εκτέλεσης των κινήσεων. Πολλές φορές, προκαλεί άρνηση για προσπάθεια, για συμμετοχή και κάποιες φορές οδηγεί στην εγκατάλειψη των αγώνων ή ακόμα και του αθλήματος. Η αντίδραση του παγώματος και επειδή δύσκολα γίνεται κατανοητή, συμβάλλει για τη χαμηλή αυτοπεποίθηση των αθλητών. Αν το δούμε με άλλη οπτική, στους αγωνες, η κατάσταση αυτή μας βοηθά να εκτιμήσουμε προσεκτικά την κατάσταση, να αποστασιοποιηθούμε από τα εξωτερικά ερεθίσματα και να συγκεντρωθούμε στον εαυτό μας και στην προσπάθεια που απαιτείται για καλύτερη απόδοση.
Για να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τις παραπάνω αντιδράσεις, αρχικά εντοπίζουμε την απειλή που ο κάθε αθλητής/τρια έχει αναπτύξει με τις δικές του σκέψεις, που είτε μεγεθύνουν είτε διαχερίζονται τον «κίνδυνο». Η κατανόηση των ψυχολογικών συμπτωμάτων σε όλα τα επίπεδα (σκέψεις, συμπεριφορές, σωματικά συμπτώματα) μας βοηθάει ιδιαίτερα να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας και να μπορέσουμε να τα «χρησιμοποιήσουμε» προς όφελος της απόδοσής μας. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι κατά τη διάρκεια των αγώνων μπορούν να χρησιμοποιηθούν θετικά κάποια απο τα στοιχεία των συγκεκριμένων αντιδράσεων με σκοπό την μεγιστοποίηση της απόδοσης.
Να καλυφθεί απλα και κατανοητά η θεματολογία που αφορά στην αθλητική ψυχολογική υποστήριξη, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη διαχείριση του αγωνιστικού άγχους και τη μεγιστοποίηση της απόδοσης με τη χρήση των τεχνικών της αθλητικής ψυχολογίας.
Συνολικά 2 διαδικτυακές συνεδρίες, διάρκειας μιας ώρας με τη δυνατότητα επιπλέον μιας ώρας για συζήτηση και επιλυση σχετικών θεμάτων.
Σε ποιους απευθύνεται
Σε αθλητές, ηλικίας από 14 έως 17 ετών.
Υλικό και ερωτηματολόγια αυτοαξιολόγησης
Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου εφαρμόζονται ερωτηματολόγια αυτοαξιολόγησης και υλικό για πρακτικές εφαρμογές σε ηλεκτρονική μορφή.
Το πέμπτο βιβλίο με πρωταγωνιστές τους μικρούς αθλητές, έχει σαν θέμα την ενημέρωσή τους για τα οφέλη του αθλητισμού και της άσκησης. Τα παιδιά μπαίνουν στη διαδικασία να κατανοήσουν την σημαντικότητα του αθλητισμού και τα οφέλη που προσφέρει στην ψυχική και σωματική μας υγεία. Παράλληλα στοχεύει να παρακινήσει τα παιδιά που δεν έχουν μεγάλο ενδιαφέρον για την άσκηση, που είναι πιο αδύναμα στα αθλήματα ή δεν έχουν βρει στοιχεία να ευχαριστιούνται μέσα απο τον αθλητισμό. Εντοπίζουμε τους λόγους για τους οποίους συμμετέχουμε σε ένα άθλημα και κατανοούμε τη σωματική και ψυχολογική ευεξία με σκοπό τη δια βίου άσκηση.
Μπορείτε να το διαβάσετε ή να το κατεβάσετε δωρεάν εδώ:
Η αθλητική ψυχολογία μάς βοηθάει να αναπτύξουμε τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά μας, με σκοπό να αποδίδουμε καλύτερα στον αθλητισμό αλλά και να παίρνουμε μεγαλύτερη ευχαρίστηση από τη συμμετοχή μας στις προπονήσεις και στους αγώνες.
Όπως προπονούμε το σώμα μας μαθαίνουμε να προπονούμε και το μυαλό μας. Το βέβαιο είναι ότι τα εφόδια που θα αποκτήσουμε μέσα από τον αθλητισμό θα μας βοηθήσουν και θα τα χρησιμοποιούμε σε όλη μας τη ζωή.
Στο δεύτερο μέρος της σειράς αναπτύσσονται οι ψυχολογικές δεξιότητες στον αθλητισμό, δίνοντάς μας να καταλάβουμε έννοιες όπως είναι η προσοχή, η αυτοσυγκέντρωση, η αντίληψη κ.ά. καθώς και τους τρόπους με τους οποίους θα τις βελτιώσουμε.
Έχουμε κλείσει πάνω από ένα έτος-εκτός από μικρά χρονικά διαστήματα- που οι περισσότεροι αθλητές αναπτυξιακών κατηγοριών και ακαδημιών, δεν έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις προπονήσεις των αθλημάτων τους. Δυστυχώς παρατηρείται στα παιδιά όλων των ηλικιών, ψυχική ένταση και χαμηλή διάθεση, λόγω της έλλειψης διασκέδασης και κοινωνικής συναναστροφής. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις έχουμε την εμφάνιση ψυχοσωματικών συμπτωμάτων, λόγω της συναισθηματικής φόρτισης και της έλλειψης σωματικής εκτόνωσης.
Συγχρόνως με την σημαντική ψυχική επιβάρυνση λόγω της απαγόρευσης συμμετοχής στα αθλήματα, παιδιά που βρίσκονται στην ηλικία που «χτίζουν» σωματικές και ψυχικές δεξιότητες πιθανά να έχουν στο μέλλον αναντικατάστατα κενά. Δεν μπορούμε να αμφισβητούμε ότι ο αθλητισμός αποτελεί ιδανικό μέσο εξέλιξης ενός παιδιού, καθώς δεν καλλιεργείται μόνο η σωματική ανάπτυξη, αλλά η ψυχική ανάπτυξη και η κοινωνικοποίηση του. Παράλληλα με την σωματική ανάπτυξη και φυσική κατάσταση σημαντικά οφέλη για την ανάπτυξη των παιδιών, μέσα από τον αθλητισμό είναι τα παρακάτω:
Η διασκέδαση – ευνοεί τα επίπεδα της ευτυχία των παιδιών, σίγουρα ένα άτομο που διασκεδάζει καθημερινά ή πολλές φορές μέσα στην εβδομάδα παρατηρείται ότι είναι πιο ευτυχισμένο.
Η ανάπτυξη κοινωνικών δεσμών – οι δεσμοί φιλίας που αναπτύσσονται μέσα από τον αθλητισμό είναι πολύ ισχυροί διότι συνοδεύονται απο την κοινή προσπάθεια και την εσωτερική επιβράβευση της διασκέδασης και της βελτίωσης.
Η ανάπτυξη κοινωνικών ικανοτήτων – όπως η προσαρμογή για την τήρηση των κανονισμών της ομάδας – κατανόηση των ρόλων και του σεβασμού στους συναθλητές τους προπονητές, είναι απο τα πρώτα στοιχεία τα οποία μαθαίνουν τα παιδιά μέσα από την ένταξή τους στο οργανωμένο σύστημα των προπονήσεων των ακαδημιών. Σημαντική είναι φυσικά και η ικανοποίηση της αίσθησης του «ανήκειν».
Η ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης – με την καλλιέργεια των ατομικών αλλά και των ομαδικών ικανοτήτων.
Η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης, μέσα από τη διαχείριση των συναισθημάτων που προκύπτουν μέσα απο την προσπάθεια, την ανάπτυξη και τον ανταγωνισμό.
Είναι βέβαιο ότι το επίπεδο φυσικής κατάστασης σχετίζεται με την πνευματική απόδοση καθώς έχουμε καλύτερη λειτουργία και οξυγόνωση του εγκεφάλου, επίσης η σωματική εκτόνωση ευνοεί την αυτοσυγκέντρωση.
Διατήρηση ιδανικού βάρους – η πρόσληψη βάρους σχετίζεται με χαμηλή εκτίμηση της εικόνας του σώματος που συνεπάγεται με χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση.
Η άσκηση σχετίζεται με καλύτερες συμπεριφορές υγείας όπως η καλή διατροφή, η αποφυγή καπνίσματος και χρήσης ουσιών.
Είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη τον ψυχολογικό όρο της «αδράνειας», όσο περνάει ο καιρός που τα παιδιά μένουν μακριά από την αθλητική δράση, τόσο πιο δύσκολα θα επιστρέψουν. Είναι πολύ εύκολο να είμαστε μπροστά σε μία οθόνη και να πατάμε κουμπιά καθώς επιλέγουμε με τι θα ασχοληθούμε. Είναι εύκολο να δημιουργούμε το εικονικό ιδανικό προφίλ και να προβάλουμε για τον εαυτό μας μόνο όσες πληροφορίες το συνθέτουν. Είναι δύσκολο αν έχουμε πάρει βάρος να γυρίσουμε στον παλιό μας αθλητικό-εαυτό και να ανακτήσουμε την αυτοπεποίθησή μας. Πώς μπορεί να επιστρέψουμε στην κανονικότητα έχοντας μεγάλη ένταση, συναισθηματική ανισορροπία και μεγάλα κενά στην κοινωνικοποίησή;
Στις δύσκολες περιόδους σημασία έχει να προσπαθούμε για την ανάπτυξη της ψυχικής ανθεκτικότητας ώστε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση και όχι να αφήσουμε να μας καταβάλει. Προβλέπεται ευελιξία και προσαρμογή. Στην προκειμένη περίπτωση, οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη ακαδημιών σε ανοιχτούς χώρους, φυσικά λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένα υγειονομικά πρωτόκολλα. Δεν αγνοούμε τον κίνδυνο, προσαρμοζόμαστε για να συνεχίσουμε. Η συνέχιση της αποχής από τον οργανωμένο αθλητισμό για τα μικρά παιδιά, μεγεθύνει τα κενά στη σωματική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη.
Μη ξεχνάμε οι δεξιότητες που χτίζονται μέσα από τον αθλητισμό είναι δεξιότητες ζωής, οι οποίες μας συνοδεύουν σε όλη μας τη ζωή.
Το διάστημα των 2 μηνών πέρασε με έντονη ψυχολογική πίεση, για όλους, χωρίς φυσικά να μείνουν ανεπηρέαστοι οι αθλητές. Βιώσαμε έντονες καταστάσεις και στους περισσότερους παρατηρήθηκαν συναισθηματικές διαταραχές, συμπτώματα μετατραυματικού στρες και πιθανά κάποιες ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές. Αποτέλεσμα της απομόνωσης και της ακύρωσης των αθλητικών γεγονότων, αλλά και της δυσκολίας της επαναφοράς σε μια «κανονικότητα» που δεν θα είναι κανονική, είναι έντονες καταστροφικές σκέψεις οι οποίες προκαλούν αρνητικά συναισθήματα
Τί θα γίνει …
•Αν μολυνθώ από τον ιό
•Αν χάσω τις αμοιβές μου
•Αν δεν είμαι προπονημένος
•Αν δεν πάει καλά το επόμενο βήμα
•Αν η προπόνηση είναι ελλιπής
Η αυτοεκτίμηση των αθλητών, περισσότερο από τους άλλους, είναι συνδεδεμένη με την ταυτότητά τους ως αθλητές. Η αυτοεκτίμησή, ουσιαστικά είναι η άποψή μας για την αξία μας ως άτομα. Επηρεάζεται απο τις φιλοδοξίες μας, την επιτευξη των στόχων μας και την αξιολόγηση του εαυτού μας. Αυτή την περίοδο της διακοπής βιώσαμε έντονα την απώλεια και ένα παραπάνω για τους αθλητές η απώλεια της αθλητικής ταυτότητας. Όταν η αυτοεκτίμηση βυθιστεί σε χαμηλά επίπεδα, η κατάθλιψη και το άγχος μπορούν να παράγουν σε μεγάλο βαθμό αρνητικές σκέψεις και πράξεις (Harter, 1993).
Επίσης, η επιρροή του στρες, της ανησυχίας πιθανά να προκαλέσει στους αθλητές ψυχική εξουθένωση, η οποία γίνεται ακόμα εντονότερη με την έλλειψη των στόχων, την αρνητική διάθεση και την απογοήτευση. Η ψυχική εξουθένωση πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρα υπόψη κατά την επαναφορά των αθλητών στους αγωνιστικούς χώρους και τις προπονήσεις, διότι επιφέρει μειωμένη σωματική ενέργεια, αδυναμία συγκέντρωσης και ελλοχεύουν οι κίνδυνοι για τραυματισμούς.
Η ψυχική ανθεκτικότητα δεν μας βοηθάει μόνο να αντιμετωπίσουμε τις δύσκολες συνθήκες, αλλά μας δίνει τη δυνατότητα να αναπτυχθούμε και να βελτιώσουμε γενικότερα την πορεία της ζωής μας. Ουσιαστικά με την ανάπτυξη ψυχικής ανθεκτικότητας, αντιμετωπίζουμε τις αντιξοότητες χωρίς να υποστούμε ψυχολογική εξουθένωση. Για να επιστρέψουν οι αθλητές στην αγωνιστική δράση, είναι αναγκαίο να έχουν προηγηθεί διεργασίες προσαρμογής, για να αντιμετωπιστούν οι στρεσογόνες καταστάσεις, οι καταστάσεις απειλών και σημαντικών πηγών άγχους. Τα παρακάτω βήματα μπορούν να βοηθήσουν την ανάπτυξη της ψυχικής ανθεκτικότητας:
•Κατανόηση του εαυτού
•Στρατηγική διαχείριση
•Έλεγχος συναισθημάτων
•Επισημαίνουμε τις δυνάμεις μας
•Εστιάζουμε την προσοχή μας σε θέματα που μπορούμε να ελέγξουμε
Για τους αθλητές, επαγγελματίες και μη, υπάρχουν τεράστιες αλλαγές στην καθημερινότητα τους, απο την στιγμή που έκλεισαν οι αθλητικές εγκαταστάσεις και περιορίστηκαν οι προπονήσεις. Ενώ ήταν μαθημένοι σε καθημερινές ακόμα και διπλές προπονήσεις, έχουν χάσει την επαφή τους με τους χώρους άθλησης, τους προπονητές και τους συναθλητές. Παράλληλα, όπως όλος ο κόσμος βιώνουν έντονα συναισθήματα, φόβου, στρες και θυμού, ενώ μπαίνουν και σε διαδικασίες διαπραγμάτευσης με τον εαυτό τους και αναπτύσσουν «σενάρια» σκέψεων, που αφορούν τους αγωνιστικούς τους στόχους, το επίπεδο που είχαν κατακτήσει πριν την καραντίνα και δημιουργούν αμφιβολίες για την επαναφορά στην αγωνιστική δράση. Εντονότερα στους μικρούς ηλικιακά αθλητές, η μείωση της σωματικής άσκησης έχει επιπτώσεις στην ψυχολογία, διότι δεν υπάρχει σωματική εκτόνωση και υπάρχουν αλλαγές στο βιορυθμό και τη διατροφή, οι οποίες εκφράζονται με αυξημένη ευερεθιστότητα.
Τα συμπτώματα του εγκλεισμού παρομοιάζονται με αυτά των σταδίων πένθους και του μετατραυματικού στρες. Πολύ πρόσφατες έρευνες, σε επαγγελματίες αθλητές στο εξωτερικό, δείχνουν ότι πάνω από το 15% των αθλητών/τριων εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους. Βέβαια ο κάθε αθλητής εκφράζει διαφορετικά το στρες που έχει υποστεί και πρέπει να βρει διεξόδους για να το διαχειριστεί. Η έλλειψη των κινήτρων και ατομικών στόχων οδηγεί τους αθλητές σε απογοήτευση, πιθανά με συμπτώματα κατάθλιψης. Γενικότερα όμως οι αθλητές έχουν «ψυχική ανθεκτικότητα» καθώς έχουν μάθει να αντιμετωπίζουν αντίξοες καταστάσεις και πίεσεις μέσα απο την αγωνιστική δράση. Το να δουλέψουν με τον εαυτό τους την περίοδο αυτή θα τους δώσει ακόμα περισσότερα εφόδια αποτελεσματικής διαχείρισης της ψυχολογίας τους.
Για να αντισταθμιστούν οι συνέπειες της καραντίνας στους αθλητές, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουν πλήρως, να αποδεχτούν τα συναισθήματα τους και παράλληλα να περιορίσουν τις σκέψεις μας που τα τονώνουν. Ο εγκλεισμός αφορά όλους τους αθλητές σε όλο τον κόσμο οπότε μια ορθολογική προσέγγιση περιορίζει τις έντονες σκέψεις απογοήτευσης. Πρωτίστως είναι σημαντικό να νοιώθουμε ασφάλεια και να τηρούμε τα προτεινόμενα μέτρα. Η εφαρμογή καθημερινής ρουτίνας που δίνει προτεραιότητα στην άσκηση είναι επίσης σημαντική για έναν αθλητή, όπως και η διατήρηση σωστής διατροφής και ωραρίων ύπνου. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζουμε πιο ομαλή επιστροφή στον αγωνιστικό χώρο όταν επιστρέψουμε τις προπονήσεις, διότι δεν θα έχει μειωθεί η φυσική κατάσταση.
Υπάρχουν αρκετές ψυχολογικές τεχνικές, οι οποίες προτείνονται για την διατήρηση της ευεξίας μας, αλλά και τις επαφής μας με το άθλημα. Η τεχνολογία μας βοηθάει να κρατάμε επικοινωνία με τα πρόσωπα του αθλητικού μας περιβάλλοντος, κάτι που πρέπει να επιδιώκεται, συμπεριλαμβάνοντας και προπονητικούς στόχους. Οι εναλλακτικές δυνατότητες μάθησης και βελτίωσης δίνουν εσωτερικά κίνητρα τα οποία εξισορροπούν την ψυχολογία των αθλητών. Οι βασικές τεχνικές αθλητικής ψυχολογίας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι
η εφαρμογή καθημερινής ρουτίνας
επικοινωνία με τα μέλη της ομάδας και τους προπονητές
αναπροσαρμογή στοχοθεσίας και προσδοκιών
ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης
εφαρμογές αυτοδιαλόγου και νοερής απεικόνισης
ασκήσεις για την ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης
Για την προετοιμασία της επιστροφής στις προπονήσεις είναι βασικό να γίνουν κατανοητά τα παρακάτω
τήρηση των μέτρων και των υγειονομικών πρωτοκόλλων
Η αθλητική ψυχολογία δεν απευθύνεται μόνο σε πρωταθλητές ή σε παθολογικές περιπτώσεις αθλητών. Μπορεί να εφαρμοστεί άριστα σε όλους τους παρακάτω τομείς
στο χτίσιμο των ψυχολογικών ικανοτήτων των μικρών αθλητών. Ο αθλητισμός αποτελεί το τέλειο μέσο για την ανάπτυξη ψυχολογικών χαρακτηριστικών όπως η αυτοπεποίθηση, η αυτοεκτίμηση, ο αυτο-έλεγχος, κοινωνικοποίηση κτλ., η βοήθεια ενός αθλητικού ψυχολόγου είναι πολύ σημαντική και αποτελεσματική. Για αυτό το λόγο οι σύγχρονες ακαδημίες στο εξωτερικό έχουν καθοδήγηση από αθλητικό ψυχολόγο.
στην βελτίωση της εκμάθησης της τεχνικής των αθλημάτων. Μέσω της επιστήμης της κινητικής μάθησης, βελτιώνονται οι διαδικασίες που σχετίζονται με την εξάσκηση και αναπτύσσονται κινητικά πρότυπα μάθησης. Έχει μεγάλη σημασία το πώς διδάσκεται μια κινητική δεξιότητα, πως παρεμβαίνει ο προπονητής στη διόρθωση και βελτίωση, ανάλογα πάντα με το επίπεδο των αθλητών και την ηλικία τους. Πολύ σημαντικό ρόλο έχει η ανατροφοδότηση που χρησιμοποιείται, οι αμοιβές, τα κίνητρα κτλ.
στη συμβουλευτική αθλητών για μεγιστοποίηση της απόδοσης, είναι ο πιο διαδεδομένος τομέας της αθλητικής ψυχολογίας. Οι αθλητές από μικρή ηλικία μαθαίνουν να διαχειρίζονται το άγχος τους και να αποκτούν την ιδανική ψυχολογία. Όσο αυξάνεται το επίπεδο τόσο περισσότερες λεπτομέρειες εφαρμόζονται μέσω των τεχνικών της αθλητικής ψυχολογίας. Οι πιο γνωστές είναι οι τεχνικές χαλάρωσης, ο αυτοδιάλογος, η νοερή εξάσκηση και ο καθορισμός στόχων.
στο δέσιμο των ομάδων, απασχολεί πολύ τις ομάδες υψηλού επιπέδου, καθώς επηρεάζει σημαντικά την απόδοση. Βέβαια, απασχολεί και τις ομάδες αναπτυξιακών κατηγοριών οι οποίες εφαρμόζουν βασικούς κανόνες και παιχνίδια για να επιτύχουν καλύτερα αποτελέσματα. Η δημιουργία θετικού κλίματος είναι βασικός παράγοντας για την αποτελεσματικότητα της ομάδας και εξαρτάται βασικά από το πως την επιδιώκει ο προπονητής. Επίσης η διαχείριση σχέσεων, είναι παράγοντας που επιτυγχάνεται με γνώσεις και προσπάθεια.
η υποστήριξη και συμβουλευτική γονέων των αθλητών, αποτελεί μεγάλο κεφάλαιο στον αθλητισμό, οι γονείς μπορούν να έχουν υποστηρικτικό ρόλο στα παιδιά τους, ενισχύοντας άριστα την απόδοσή τους και από την άλλη, μπορεί να αποτελέσουν εμπόδια ή να «μπλοκάρουν» την απόδοση και την εξέλιξη του αθλητή. Η σωστή ενημέρωση των γονέων, σε όλα τα ηλικιακά στάδια των αθλητών είναι πολύ σημαντική.
στη συμβουλευτική προπονητών, ο προπονητής είτε έχει γνώσεις αθλητικής ψυχολογίας είτε συμβουλεύεται τον αθλητικό ψυχολόγο, μόνο οφέλη μπορεί να έχει όχι μόνο στην εφαρμογή της προπόνησης, αλλά φυσικά και στα αποτελέσματα. Ο προπονητής παίζει τον κεντρικό ρόλο στην παρακίνηση του αθλητή και την ικανοποίηση που λαμβάνει από την συμμετοχή τους στον αθλητισμό. Η παρακίνηση είναι καθοριστική, για τη διατήρηση της συμμετοχής στον αθλητισμό, όχι μόνο για τις μικρές ηλικίες, αλλά ακόμα και για τους επαγγελματίες αθλητές. Στις μεγαλύτερες ηλικίες, ο προπονητής είναι πολύ σημαντικό να καθοδηγεί την ομάδα και να συμπεριφέρεται έχοντας στο μυαλό του το θα «βγάλει» το καλύτερο αποτέλεσμα από τον κάθε αθλητή. Το προφίλ του προπονητή είναι ηγετικό, το οποίο εμπνέει εμπιστοσύνη και δικαιοσύνη. Ο ικανός προπονητής έχει αυτοπεποίθηση και είναι αποτελεσματικός στη λήψη αποφάσεων. Σημαντικό είναι ο προπονητής να έχει υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη για να καταφέρνει αποτελεσματικά να διαχειρίζεται τα συναισθήματα του, όπως και να διδάσκει τη διαχείρισή τους στους αθλητές του.
στη συμβουλευτική παραγόντων του αθλητισμού, δηλαδή τα άτομα που ασχολούνται διοικητικά με τον αθλητισμό. Σε γενικές γραμμές, μπορούν να δουλέψουν με τον αθλητικό ψυχολόγο, θέματα επικοινωνίας και οργανωτικής ψυχολογίας, με σκοπό την καλύτερη διαχείριση ενός αθλητικού σωματείου είτε είναι σε ερασιτεχνικό, είτε σε επαγγελματικό επίπεδο.
στην ανάπτυξη προγραμμάτων αγωγής υγείας, τα προγράμματα αγωγής υγείας αφορούν στις συμπεριφορές οι οποίες έχουν σκοπό την βελτίωση και διατήρηση της καλής υγείας. Τα προγράμματα αυτά σχετίζονται με το σώμα μας και λήψη ουσιών πχ. κάπνισμα, αλκοόλ ντόπινγκ, όπως και την άσκηση και τη διατροφή. Σκοπός του ψυχολόγου είναι η καλλιέργεια των θετικών στάσεων για τις συμπεριφορές που είναι υγιεινές και την αποφυγή των συμπεριφορών που σχετίζονται με τις σωματικές διαταραχές.
στην αντιμετώπιση ψυχοπαθολογικών προβλημάτων που σχετίζονται με τον αθλητισμό όπως η εξάρτηση από την άσκηση, οι διαταραχές εικόνας σώματος, η χρήση απαγορευμένων ουσιών, η ναρκισσιστική διαταραχή, το σύνδρομο υπερπροπόνησης κ.α.
στην αντιμετώπιση προβλημάτων που προκύπτουν από τη διακοπή του αθλητισμού, είτε προέρχεται από τραυματισμούς είτε από απόσυρση λόγω της ηλικίας.
Η Λίνα Ψούνη είναι ψυχολόγος και γυμνάστρια, με διδακτορικό στην αθλητική ψυχολογία και δύο μεταπτυχιακά, στην μεγιστοποίηση αθλητικής απόδοσης και την διοίκηση πολιτισμικών μονάδων. Σαν αθλητική ψυχολόγος, έχει μεγάλη εμπειρία στην προετοιμασία ομάδων και αθλητών όλων των ηλικιών και επιπέδων, όπως και την συμβουλευτική αντιμετώπιση περιπτώσεων σχετικών με τον αθλητισμό. Από το 2009 διατηρεί την ιστοσελίδα psychinfo.gr με άρθρα ψυχολογίας και παράλληλα πραγματοποιεί ομιλίες και σεμινάρια για την αθλητική ψυχολογία, την συναισθηματική νοημοσύνη, τη διαχείριση βάρους, εικόνα του σώματος κ.α. Επίσης, ασχολείται με την συγγραφή βιβλίων και την ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού σχετικά με την αθλητική ψυχολογία, την άσκηση κ υγεία, κ.α.
Ασχολείται από 9 ετών με τον αθλητισμό, ως αθλήτρια, προπονήτρια, αθλητική ψυχολόγος και διοικητικός. Είναι προϊσταμένη στο Τμήμα Αθλητισμού και Πολιτισμού του Δήμου Χανίων και και μάνατζερ του συλλόγου ΝΠΣ Άνεμος Χανίων. Είναι παγκόσμια πρωταθλήτρια με την Εθνική Ομάδα Νέων γυναικών στην υδατοσφαίριση. Αγωνιστικά και προπονητικά έχει ασχοληθεί με διάφορα αθλήματα (Υδατοσφαίριση, Κολύμβηση, Τριαθλο, Βόλεϊ - Βeachvolley, Μπάντμιντον & Ιστιοπλοΐα) όπως και ερασιτεχνικά (windsurf, tennis, sup, beach-tennis).
--
Email: psouni@gmail.com
Η αθλητική ψυχολογία δεν απευθύνεται μόνο σε πρωταθλητές ή σε παθολογικές περιπτώσεις αθλητών. Μπορεί να εφαρμοστεί άριστα σε όλους τους παρακάτω τομείς
Psychinfo.gr 