Psychinfo.gr

Για τους αθλητές, επαγγελματίες και μη, υπάρχουν τεράστιες αλλαγές στην καθημερινότητα τους, απο την στιγμή που έκλεισαν οι αθλητικές εγκαταστάσεις και περιορίστηκαν οι προπονήσεις. Ενώ ήταν μαθημένοι σε καθημερινές ακόμα και διπλές προπονήσεις, έχουν χάσει την επαφή τους με τους χώρους άθλησης, τους προπονητές και τους συναθλητές. Παράλληλα, όπως όλος ο κόσμος βιώνουν έντονα συναισθήματα, φόβου, στρες και θυμού, ενώ μπαίνουν και σε διαδικασίες διαπραγμάτευσης με τον εαυτό τους και αναπτύσσουν «σενάρια» σκέψεων, που αφορούν τους αγωνιστικούς τους στόχους, το επίπεδο που είχαν κατακτήσει πριν την καραντίνα και δημιουργούν αμφιβολίες για την επαναφορά στην αγωνιστική δράση. Εντονότερα στους μικρούς ηλικιακά αθλητές, η μείωση της σωματικής άσκησης έχει επιπτώσεις στην ψυχολογία, διότι δεν υπάρχει σωματική εκτόνωση και υπάρχουν αλλαγές στο βιορυθμό και τη διατροφή, οι οποίες εκφράζονται με αυξημένη ευερεθιστότητα. 

Τα συμπτώματα του εγκλεισμού παρομοιάζονται με αυτά των σταδίων πένθους και του μετατραυματικού στρες. Πολύ πρόσφατες έρευνες, σε επαγγελματίες αθλητές στο εξωτερικό, δείχνουν ότι πάνω από το 15% των αθλητών/τριων εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους. Βέβαια ο κάθε αθλητής εκφράζει διαφορετικά το στρες που έχει υποστεί και πρέπει να βρει διεξόδους για να το διαχειριστεί. Η έλλειψη των κινήτρων και ατομικών στόχων οδηγεί τους αθλητές σε απογοήτευση, πιθανά με συμπτώματα κατάθλιψης. Γενικότερα όμως οι αθλητές έχουν «ψυχική ανθεκτικότητα» καθώς έχουν μάθει να αντιμετωπίζουν αντίξοες καταστάσεις και πίεσεις μέσα απο την αγωνιστική δράση. Το να δουλέψουν με τον εαυτό τους την περίοδο αυτή θα τους δώσει ακόμα περισσότερα εφόδια αποτελεσματικής διαχείρισης της ψυχολογίας τους. 

Για να αντισταθμιστούν οι συνέπειες της καραντίνας στους αθλητές, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουν πλήρως, να αποδεχτούν τα συναισθήματα τους και παράλληλα να περιορίσουν τις σκέψεις μας που τα τονώνουν. Ο εγκλεισμός αφορά όλους τους αθλητές σε όλο τον κόσμο οπότε μια ορθολογική προσέγγιση περιορίζει τις έντονες σκέψεις απογοήτευσης. Πρωτίστως είναι σημαντικό να νοιώθουμε ασφάλεια και να τηρούμε τα προτεινόμενα μέτρα. Η εφαρμογή καθημερινής ρουτίνας που δίνει προτεραιότητα στην άσκηση είναι επίσης σημαντική για έναν αθλητή, όπως και η διατήρηση σωστής διατροφής και ωραρίων ύπνου. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζουμε πιο ομαλή επιστροφή στον αγωνιστικό χώρο όταν επιστρέψουμε τις προπονήσεις, διότι δεν θα έχει μειωθεί η φυσική κατάσταση.

Υπάρχουν αρκετές ψυχολογικές τεχνικές, οι οποίες προτείνονται για την διατήρηση της ευεξίας μας, αλλά και τις επαφής μας με το άθλημα. Η τεχνολογία μας βοηθάει να κρατάμε επικοινωνία με τα πρόσωπα του αθλητικού μας περιβάλλοντος, κάτι που πρέπει να επιδιώκεται, συμπεριλαμβάνοντας και προπονητικούς στόχους. Οι εναλλακτικές δυνατότητες μάθησης και βελτίωσης δίνουν εσωτερικά κίνητρα τα οποία εξισορροπούν την ψυχολογία των αθλητών. 
Οι  βασικές τεχνικές αθλητικής ψυχολογίας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι 

• η εφαρμογή καθημερινής ρουτίνας
• επικοινωνία με τα μέλη της ομάδας και τους προπονητές 
• αναπροσαρμογή στοχοθεσίας και προσδοκιών
• ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης
• εφαρμογές αυτοδιαλόγου και νοερής απεικόνισης
• ασκήσεις για την ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης

Για την προετοιμασία της επιστροφής στις προπονήσεις είναι βασικό να γίνουν κατανοητά τα παρακάτω

• τήρηση των μέτρων και των υγειονομικών πρωτοκόλλων
• ειδική προσαρμογή του προπονητικού πλάνου
• ομαλή μετάβαση στην αγωνιστική δράση 
• προσοχή στον κίνδυνο τραυματισμών

—
Λίνα Ψούνη 
Αθλητική Ψυχολόγος, MSc, PhD