Psychinfo.gr

Έχουμε κλείσει πάνω από ένα έτος-εκτός από μικρά χρονικά διαστήματα- που οι περισσότεροι αθλητές αναπτυξιακών κατηγοριών και ακαδημιών, δεν έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις προπονήσεις των αθλημάτων τους. Δυστυχώς παρατηρείται στα παιδιά όλων των ηλικιών, ψυχική ένταση και χαμηλή διάθεση, λόγω της έλλειψης διασκέδασης και κοινωνικής συναναστροφής. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις έχουμε την εμφάνιση ψυχοσωματικών συμπτωμάτων, λόγω της συναισθηματικής φόρτισης και της έλλειψης σωματικής εκτόνωσης. 

Συγχρόνως με την σημαντική ψυχική επιβάρυνση λόγω της απαγόρευσης συμμετοχής στα αθλήματα, παιδιά που βρίσκονται στην ηλικία που «χτίζουν» σωματικές και ψυχικές δεξιότητες πιθανά να έχουν στο μέλλον αναντικατάστατα κενά. Δεν μπορούμε να αμφισβητούμε ότι ο αθλητισμός αποτελεί ιδανικό μέσο εξέλιξης ενός παιδιού, καθώς δεν καλλιεργείται μόνο η σωματική ανάπτυξη, αλλά η ψυχική ανάπτυξη και η κοινωνικοποίηση του. Παράλληλα με την σωματική ανάπτυξη και φυσική κατάσταση σημαντικά οφέλη για την ανάπτυξη των παιδιών, μέσα από τον αθλητισμό είναι τα παρακάτω:

• Η διασκέδαση – ευνοεί τα επίπεδα της ευτυχία των παιδιών, σίγουρα ένα άτομο που διασκεδάζει καθημερινά ή πολλές φορές μέσα στην εβδομάδα παρατηρείται ότι είναι πιο ευτυχισμένο. 
• Η ανάπτυξη κοινωνικών δεσμών – οι δεσμοί φιλίας που αναπτύσσονται μέσα από τον αθλητισμό είναι πολύ ισχυροί διότι συνοδεύονται απο την κοινή προσπάθεια και την εσωτερική επιβράβευση της διασκέδασης και της βελτίωσης.
• Η ανάπτυξη κοινωνικών ικανοτήτων – όπως η προσαρμογή για την τήρηση των κανονισμών της ομάδας – κατανόηση των ρόλων και του σεβασμού στους συναθλητές τους προπονητές, είναι απο τα πρώτα στοιχεία τα οποία μαθαίνουν τα παιδιά μέσα από την ένταξή τους στο οργανωμένο σύστημα των προπονήσεων των ακαδημιών. Σημαντική είναι φυσικά και η  ικανοποίηση της αίσθησης του «ανήκειν».
• Η ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης – με την καλλιέργεια των ατομικών αλλά και των ομαδικών ικανοτήτων.
• Η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης, μέσα από τη διαχείριση των συναισθημάτων που προκύπτουν μέσα απο την προσπάθεια, την ανάπτυξη και τον ανταγωνισμό. 
• Είναι βέβαιο ότι το επίπεδο φυσικής κατάστασης σχετίζεται με την πνευματική απόδοση καθώς έχουμε καλύτερη λειτουργία και οξυγόνωση του εγκεφάλου, επίσης η σωματική εκτόνωση ευνοεί την αυτοσυγκέντρωση. 
• Διατήρηση ιδανικού βάρους – η πρόσληψη βάρους σχετίζεται με χαμηλή εκτίμηση της εικόνας του σώματος που συνεπάγεται με χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση.   
• Η άσκηση σχετίζεται με καλύτερες συμπεριφορές υγείας όπως η καλή διατροφή, η αποφυγή καπνίσματος και χρήσης ουσιών.  

Είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη τον ψυχολογικό όρο της «αδράνειας», όσο περνάει ο καιρός που τα παιδιά μένουν μακριά από την αθλητική δράση, τόσο πιο δύσκολα θα επιστρέψουν. Είναι πολύ εύκολο να είμαστε μπροστά σε μία οθόνη και να πατάμε κουμπιά καθώς επιλέγουμε με τι θα ασχοληθούμε. Είναι εύκολο να δημιουργούμε το εικονικό ιδανικό προφίλ και να προβάλουμε για τον εαυτό μας μόνο όσες πληροφορίες το συνθέτουν. Είναι δύσκολο αν έχουμε πάρει βάρος να γυρίσουμε στον παλιό μας αθλητικό-εαυτό και να ανακτήσουμε την αυτοπεποίθησή μας. Πώς μπορεί να επιστρέψουμε στην κανονικότητα έχοντας μεγάλη ένταση, συναισθηματική ανισορροπία και μεγάλα κενά στην κοινωνικοποίησή;

Στις δύσκολες περιόδους σημασία έχει να προσπαθούμε για την ανάπτυξη της ψυχικής ανθεκτικότητας ώστε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση και όχι να αφήσουμε να μας καταβάλει. Προβλέπεται ευελιξία και προσαρμογή. Στην προκειμένη περίπτωση, οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη ακαδημιών σε ανοιχτούς χώρους, φυσικά λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένα υγειονομικά πρωτόκολλα. Δεν αγνοούμε τον κίνδυνο, προσαρμοζόμαστε για να συνεχίσουμε. Η συνέχιση της αποχής από τον οργανωμένο αθλητισμό για τα μικρά παιδιά, μεγεθύνει τα κενά στη σωματική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη.

Μη ξεχνάμε οι δεξιότητες που χτίζονται μέσα από τον αθλητισμό είναι δεξιότητες ζωής, οι οποίες μας συνοδεύουν σε όλη μας τη ζωή.

Το διάστημα των 2 μηνών πέρασε με έντονη ψυχολογική πίεση, για όλους, χωρίς φυσικά να μείνουν ανεπηρέαστοι οι αθλητές. Βιώσαμε έντονες καταστάσεις και στους περισσότερους παρατηρήθηκαν συναισθηματικές διαταραχές, συμπτώματα μετατραυματικού στρες και πιθανά κάποιες ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές.  Αποτέλεσμα της απομόνωσης και της ακύρωσης των αθλητικών γεγονότων, αλλά και της δυσκολίας της επαναφοράς σε μια «κανονικότητα» που δεν θα είναι κανονική, είναι έντονες καταστροφικές σκέψεις οι οποίες προκαλούν αρνητικά συναισθήματα

Τί θα γίνει …

•Αν μολυνθώ από τον ιό

•Αν χάσω τις αμοιβές μου

•Αν δεν είμαι προπονημένος

•Αν δεν πάει καλά το επόμενο βήμα

•Αν η προπόνηση είναι ελλιπής 

Η αυτοεκτίμηση των αθλητών, περισσότερο από τους άλλους, είναι συνδεδεμένη με την ταυτότητά τους ως αθλητές. Η αυτοεκτίμησή, ουσιαστικά είναι η άποψή μας για την αξία μας ως άτομα. Επηρεάζεται απο τις φιλοδοξίες μας, την επιτευξη των στόχων μας και την αξιολόγηση του εαυτού μας.  Αυτή την περίοδο της διακοπής βιώσαμε έντονα την απώλεια και ένα παραπάνω για τους αθλητές η απώλεια της αθλητικής ταυτότητας. Όταν η αυτοεκτίμηση βυθιστεί σε χαμηλά επίπεδα, η κατάθλιψη και το άγχος μπορούν να παράγουν σε μεγάλο βαθμό αρνητικές σκέψεις και πράξεις (Harter, 1993). 

Επίσης, η επιρροή του στρες, της ανησυχίας πιθανά να προκαλέσει στους αθλητές ψυχική εξουθένωση, η οποία γίνεται ακόμα εντονότερη με την έλλειψη των στόχων, την αρνητική διάθεση και την απογοήτευση. Η ψυχική εξουθένωση πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρα υπόψη  κατά την επαναφορά των αθλητών στους αγωνιστικούς χώρους και τις προπονήσεις, διότι επιφέρει μειωμένη σωματική ενέργεια, αδυναμία συγκέντρωσης και ελλοχεύουν οι κίνδυνοι για τραυματισμούς. 

Η ψυχική ανθεκτικότητα δεν μας βοηθάει μόνο να αντιμετωπίσουμε τις δύσκολες συνθήκες, αλλά μας δίνει τη δυνατότητα να αναπτυχθούμε και να βελτιώσουμε γενικότερα την πορεία της ζωής μας. Ουσιαστικά με την ανάπτυξη ψυχικής ανθεκτικότητας, αντιμετωπίζουμε τις αντιξοότητες χωρίς να υποστούμε ψυχολογική εξουθένωση. Για να επιστρέψουν οι αθλητές στην αγωνιστική δράση, είναι αναγκαίο να έχουν προηγηθεί διεργασίες προσαρμογής, για να αντιμετωπιστούν οι στρεσογόνες καταστάσεις, οι καταστάσεις απειλών και  σημαντικών πηγών άγχους. Τα παρακάτω βήματα μπορούν να βοηθήσουν την ανάπτυξη της ψυχικής ανθεκτικότητας:

•Κατανόηση του εαυτού

•Στρατηγική διαχείριση

•Έλεγχος συναισθημάτων

•Επισημαίνουμε τις δυνάμεις μας

•Εστιάζουμε την προσοχή μας σε θέματα που μπορούμε να ελέγξουμε

•Χρησιμοποιούμε θετική σκέψη, αισιοδοξία, τεχνικές χαλάρωσης

•Βρίσκουμε ευκαιρίες να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας

•Δημιουργούμε σχέσεις

•Προσέχουμε το σώμα μας

•Βοηθάμε άλλους

•Θέτουμε στόχους

•Μαθαίνουμε από τα λάθη

•Ζητάμε βοήθεια αν χρειαστεί